Tuesday, September 28, 2010

Pulitika ng Kasarian (Ikalawang Bahagi – Marxista)

Nang natapos nang talakayin ang Liberal Feminism, sinimulan naming ang masusing pagtingin sa Marxist Feminism. Sa pagsara ng usapan ukol sa Liberal, isanalaysay muli ang mga mahahalagang bahagi ng diskusyon. Ito ay ang pagtingin ng mga Liberal Feminists sa likas na katauhan, sa ugat ng estado ng lipunan, at sa opresyon sa kababaihan. Ang usapan tunkol sa Marxist Feminism ay nagsimula sa paghahambing ng Marxist and Liberal pagdating sa pagtingin sa katauhan. Ang tingin ng Liberal Feminists sa katauhan ay may pantay-pantay na karapatan, kaya dito rin nakaangkla ang paniniwalang dapat pantay ang babae at lalake. Ang tingin naman ng Marxist Feminists sa katauhan ay mga indibidwal na may mga pangangailangan – bilang isang siyentipikong posisyon. Kaya naman sa madaling salita, ang paniniwalang Marxist Feminism ay nakatutok sa uri ng lipunang meron tayo – kapitalista, di pantay-pantay, nagkakaiba-iba. Dito rin binabase ang solusyong patuloy inihahayag nila: ang pagbagsak ng sistemang kapitalista.

Ang tao, may rationality – isang bahagi ng ating katauhan na gumuguhit ng linya sa pagitan natin at ng mga hayop. Ito rin ang nakakapagbigay sa atin ng abilidad na gumawa ng ating mga opinyon, imahinasyon, pangarap atbp. Ito rin marahil ang nagbigay daan sa uri ng lipunang meron tayo – kabilang na ang mga ideyang nagimpluwensya dito sa kurso ng ating kasaysayan. Ngunit, ayon nga kay Aristotle, “Man (and woman) is by nature a political animal”, ibig bang sabihin nito na tayo ay nawawalan na ng bahid ng rationality? Maiitatawag pa ba tayong mga rational na nilalang kapag pulitika na ang pinaguusapan?

May maisasagot nga siguro dito si Karl Marx. Marahil babalikan niya ang kanyang paniniwala na ang tao may mga pangangailangan. Sa katotohanan, sinabi pa nga ni Marx ang katagang “The human being is in the most literal sense a political animal, not merely a gregarious animal, but an animal which can individuate itself only in the midst of society.

Kung pagdudugtungin ang kanyang paniniwala sa likas na uri ng tao – walang tigil sa pagtutugis para sa personal na pangangailangan - at ang kanyang tingin sa tao bilang hayop ng pulitika, malamang ang kilos ng bawat tao na may kinalaman sa aspetong pampulitikal ay walang bahid ng ‘rationality’. Kung gayon, ano pa ba nga ba ang silbe ng pagsusuri sa pagiisip ng tao sa lahat ng bagay political? Marahil wala.

Oo, totoo naman sigurong walang perpektong lipunan. Totoo rin sigurong di natin kayang abutin ang ganoong estado. Tama naman siguro ang iniisip ng karamihan na ang perpekto ay hindi matatagpuan sa mundon ibabaw. Marahil, ngunit di naman siguro tamang din nalang natin gawin ang makakaya natin para gawin itong masmabuti. Walang masama sa pagrespeto sa mga pananaw ng ibang tao. Dahil ang totoo, walang may nagmamayari ng monopolya sa kung ano ang tama, at ano ang mali.

Wednesday, September 22, 2010

Pulitika ng Kasarian (Unang Bahagi - Liberal)

Ang mayaman at makulay na talakayan ay nagsimula sa pagalala ng nakaraang mga pinagusapan sa loob ns silid-aralang. Dito nakilatis muli sa klase ang mga teyoryang “Penis Envy”, “Womb Envy”, “Linguistic Theory”, at “Reproduction of Mothering Theory” ng iba’t ibang manunulat, sikologo, at sosyolohista. Subalit tumungo naman ang pagaaral naming sa panitikang pangkasarian sa mga nailathala ng isang tanyag daw na manunulat na si Alison Jaggar. Ipinababasa ng guro ang mga bagay tunkol sa mga pulitika ng kasarian at teyorya ng feminista. Lima mula sa dinami-daming mga paniniwala ang aming pagaaralan – Liberal Feminism, Marxist Feminism, Radical Feminism, Socialist Feminism at Third World Feminism. Tinalakay ng lubusan ang unang uri ng Feminism.

Maraming bagay ang maipapahiwatig lamang sa pamamaraan ng teyorya at ideolohiya. Ngunit ang mga bagay na ito – paniniwala, prinsipyo, kaalaman – ay may maraming gamit sa pang-araw-araw na pamumuhay, kilos at galaw. Hindi naman natin siguro, bilang mga akademiko, maikakaila na ang paniniwala ay likas na naipapakita sa kilos at paguugali ng tao.

Isa sa mga pinakamalawak na sukat o kaayusan ng mga paniniwala ay ang “Political/Ideological Spectrum.” Ito ay napakalawak ang saklaw, at napakaraming tao din ang ginagamit ito sa paghahambing-hambing ng mga uri ng tao, paggawa ng opinyon sa iba’t ibang mga isyu, at paghanap ng mga pamamaraan ng pagkilos para solusyonan ang ilang problemang panlipunan. Sa katotohanan, maraming tao na ang nahati batay sa posisyon nito sa political spectrum, o espektro pampulitikal. At ang mga ipinaglalaban ng ilang feminista ay nakaangkla sa ilang posisyon sa Political Spectrum.

Ang nasa gitna, ay ang “Liberal” na posisyon. Dito, pinapahiwatig ang kahalagahan ng edukasyon bilang instrumento sa pakagwalang-bisa ng mga pagsiil sa mga kababaihan. Edukasyon at tamang kaalaman din daw ang makakapawi sa di-pagkakapantay-pantay ng mga kababaihan sa kalalakihan. Dito ay sinisisi sa batas na ginawa ng tao ang di-pagkakapantay-pantay na ito.

Ngunit ang mundo natin ay hindi nahahati sa dalawa, o sa tatlo. Tayo ay maraming, magkakaiba-ibang mga tao. May mga kanya-kanyang paniniwala, kanya-kanyang pananaw. Sa katotohanan, hindi lahat ng tao ay may kinabibilangan sa Political Spectrum. Sa katotohanan, hindi lahat ng nasa kaliwa ay kaliwa sa kilos, paniniwala at higit sa lahat, sa pinaglalabanan. Sa katotohanan, lahat naman tayo may kakahayang magisip, ngunit hindi lahat sa atin ay kayang manindigan at kumilos.

Wednesday, September 15, 2010

Kasarian Mula sa Utak

Tinalakay sa aming pangatlong pagkikita sa klase

ang mga teyoryang ipinasaliksik sa amin ng aming mahusay na guro. Ang “Penis Envy Theory” ni Sigmund Freud ang una; ito ay patunkol sa pagkainggit ng mga babae sa ‘kakulangan’ nila na yun na nga ay ang titi – ang nagbibigay umano ng mas mataas na antas sa mga kalalakihan. And “Womb Envy Theory” naman ni Karen Horney ang sumunod. Ito naman ang pagsagot sa naunang teyorya ni Freud. Sinasabi niya na ang mga lalake naman ang naiinggit sa kakayanan ng mga babae na magluwal ng bata at mag aroga nito. Ang “Linguistic Theory” naman ni Jacques Lacan ang sumunod. Dito, ang kasarian daw ay sa isinasalamin ng linggwistiks na may pagkakahalintulad sa teyorya ni Freud. Ang “Reproduction of Mothering Theory” ni Nancy Chodorow ay nagpapaliwanag kung bakit naman ang mga kababaihan ay gustong maging babae. Dahil sa nakikita nila ang sarili nila sa kanilang paglaki sa kanilang mga ina, ito ang kasariang isinasabuhay nila ayon kay Chodorow.

Ang ating kasarian, ayon sa mga nabanggit na mga artikulo, ay naipapaliwanag ng ating sikolohiya – ng ating pagiisip. Kadalasang sanhi sabi ng mga nagsulat nito, ay ang inggit, o kaya naman pagnanais. Itong dalawang ito ay emosyonal at nagmumula sa utak. Ngunit di natin maikakaila, ang mahalagang papel na ginagampanan ng ating paligid. Sa tingin ko, masyadon maliit ang saklaw ng mga teyoryang ito dahil ang nararamdaman, at naiisip, lamang ang napagnilay-nilayan sa mga usaping pangkasarian. Bagkus ay dapat naisaalang-alang din ang mga waring impluwensya sa ating bilang tao – at ito ay ang ating mga napapansin sa ating paligid.

Pero sa kabila ng aking naisip na kakulangan ito, mainam na pagaralan ang kanilang iminumunkahi. Ito ay dahil marami din naman tayon mapupulot na aral mula sa mga ito. At sa sarili din natin, maaari nating pagnilay-nilayan kung tama nga talaga sina Freud, Horney, Lacan at Chodorow.

Sa ating mga sarili, sapat na nga ba talagang pagaralan ang ating kasarian bilang bunga lamang ng ating pagiisip? Ang ating kilos, pananlita, pagdamit, pagtingin sa sarili – ito nga ba lahat ay dulot ng impluwensya sa ating pagiisip nung tayo ay lumalaki? Siguro na nga ang sagot diyan ay oo. Kaya naman hindi natin maisasantabi ang realisasyong malaking bahagi ng ating lipunan ang kasarian, gayundin ang ating pagiisip. Siguro na nga ang mga mahuhusay na sikologo tulad nina Freud at Chodorow ay binibigyan ito ng malaking halaga, at ito ay marahil ang kasarian ay mula sa utak.

Bakit Babae, Bakit Lalake

Tinalakay ang pinagkaiba ng mga kalalakihan sa kababaihan.

Inulat ng apat na grupo ang mga pagkakaibang pisikal at paskilos. Umugat sa hormones, hanggang ipinaliwanag ang mga ari, at sa humantong ito sa mga kilos ng tao. Bukod dito, marami pang paguugnay ang naganap para maipaliwanag ito ng husto – ito ay dahil hindi sapat ang pagiging maalam ngunit mahalaga rin na naisasabuhay ang kaalaman.

Bakit lalake ang kadalasang gumagastos sa kasal? Bakit babae ang nanay na naiiwan sa bahay para maglinis? Bakit lalake ang mas sabik sa pagtatalik ngunit babae naman ang nabubuntis?

Maraming tanong ang bumabalot sa usaping kasarian. Maraming puwang ang dapat punan. Ngunit hindi natin pahihirapan ang ating mga sarili kung sa byolohikong pagaaral ang ating pagbabasehan, dahil doon, madali lang ang sabihing may titi ka o may puki. Mahirap lamang dito ay ang kulang-kulang nagiisang porsyento ng ating pangdaigdigan populasyon na may di-tiyak na kasarian, o ang tinatawag na ngang “Hermaphrodites.” Dahil sa mundong ito, hindi natin matatakpan ng libro, ng papel, o ng kahit anong pang-akademikong bagay ang hubad na katotohanan ukol sa pagkakaiba-iba ng kasarian ng tao. Bagkus, ito pa ang magpapalawig ng ating kaalaman para punan ang mga puwang.

Siguro dahil sa tayong mga tao ay komplikadong mga nilalang, ganun na nga kahirap ang tukuyin ang isang bahagi ng ating pagkatao. Maging man ito sa pangangatawan o sa kilos, sa pagturing sa sarili o sa pagpili ng kabyak; hindi madaling tiyaking kinabibilangan mo ang sangkababaihan o ang sangkalalakihan. Hindi rin magiging madadli kun hindi tayo bukas sa iba’t ibang kaisipan, maging ito ay katotohanan o teyorya pa lamang. Dahil ang bukas na isip, malayo ang mararating. Muli, ang kaalaman ay mahalaga.

Sa ating lipunan, wala kang mararating kung puro na lamang kaalaman ang laman ng buhay mo. Kaya naman, mainam na naisasabuhay mo ito – kung peminista ka, panindigan mo at ipaglaban mo ang mga isyung ito, kung aktibista ka, di lang sapat na nagsisisigaw ka sa hanging di ka naman papansinin, at kung iskolar ka, maging bukas sa bagong mga pananaw. Kaya naman kaming mga magaaral, hindi sa paper, sa notebook o sa exam dapat nagtatapos ang napagaralan, ito ay isinasagawa rin, ito ay dapat may ganap na impluwensya sa aming pananaw.

Ang babae at ang lalake - hindi na yan bago sa pandinig naming kabataan, ngunit pwede natin itong hugutan ng aral, lalu na’t kung sisimulan natin ang pagaral sa kasarian.